Ναυμαχία της Σαλαμίνας: Αίτια της νίκης. Η σημασία της για τον σύγχρονο πολιτισμό – Μαρία Δημοπούλου
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν την ομιλία:
"ΝΑΥΜΑΧΙΑ της ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ: ΑΙΤΙΑ της ΝΙΚΗΣ -
Η ΣΗΜΑΣΙΑ της για τον ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ".
Εισηγήτρια: ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ,
Φιλόλογος και Διδάκτωρ Αρχαίας Ιστορίας.
Η παρούσα είναι η πρώτη εκ των ομιλιών που αναπτύχθηκαν στην διαδικτυακή εκδήλωση
«ΝΥΝ ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΩΝ ΑΓΩΝ.
2500 χρόνια από την Ναυμαχία της Σαλαμίνας»
την οποία διοργάνωσε η Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού (ΥΙΝ),
για να τιμήσει την επέτειο των 2.500 χρόνων από την Ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ- 2020 μ.Χ.).
Την εκδήλωση συντόνισαν οι επιτελείς της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού:
Σημαιοφόρος (Ε) Μιχαήλ Κατσικαρέλης Π.Ν.
Αρχικελευστής (Δ/ΥΛ) Νεκταρία Δεσποτοπούλου.
Η κινηματογράφηση έγινε την Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2020.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΟΜΙΛΙΑΣ
Αντικείμενο της παρούσας ομιλίας αποτελεί η ανάδειξη των αιτίων της νίκης των ολιγάριθμων Ελλήνων εναντίον των πολυάριθμων Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ.: το μεγαλοφυές στρατηγικό σχέδιο του Θεμιστοκλή και η ομοψυχία των Ελλήνων.
Τονίζεται επίσης η σημασία της νίκης για τον σύγχρονο πολιτισμό.
Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα σημαντικότερα γεγονότα που καθόρισαν τις ελληνοπερσικές σχέσεις, καθώς και οι σταθμοί στην πολιτική σταδιοδρομία του Θεμιστοκλή, οι οποίοι σχετίζονται με την ανάπτυξη του αθηναϊκού ναυτικού.
Ερμηνεύεται η επιλογή και η επιμονή του Θεμιστοκλή να δοθεί η ναυμαχία στα στενά της Σαλαμίνας.
Περιγράφονται οι φάσεις της ναυμαχίας, σύμφωνα με τις πληροφορίες από τις αρχαίες πηγές και την συνδρομή της νεότερης έρευνας, και αναδεικνύεται ο καθοριστικός ρόλος των αθηναϊκών τριήρων, εφαρμόζοντας το στρατηγικό σχέδιο του Θεμιστοκλή.
Στο δεύτερο μέρος προβάλλεται η προσωπικότητα του Θεμιστοκλή, όπως έχει ήδη σκιαγραφηθεί από τον Θουκυδίδη, με κύρια χαρακτηριστικά την οξύνοια και την αποτελεσματική διαχείριση των καταστάσεων.
Η σχέση του με τους στρατιώτες και η φροντίδα του για την ασφάλεια του άμαχου πληθυσμού είναι αξιοσημείωτα.
Στο αντίθετο άκρο κινείται ο Ξέρξης ο οποίος περιστοιχίζεται από ακατάλληλους συμβούλους, αγνοεί την πραγματικότητα, είναι απόμακρος και εμπνέει τον φόβο στους υπηκόους του.
Η ομοψυχία των Ελλήνων εκφράζεται δυναμικά με τον παιάνα που τραγουδούν (Αισχύλου Πέρσαι, στ. 402-405) πριν από την έναρξη της ναυμαχίας και προβάλλουν τις πανελλήνιες αξίες για τις οποίες πολεμούν, με κυρίαρχη την υπεράσπιση της ελευθερίας.
Στο τρίτο μέρος αναδεικνύονται τα επιτεύγματα των Ελλήνων χάρη στην ελευθερία που απολάμβαναν μετά την απόκρουση των Περσών· η πόλη της Αθήνας ξεχωρίζει.
Η δημοκρατία ισχυροποιείται, το θέατρο αναπτύσσεται, η τέχνη εξελίσσεται εντυπωσιακά σε όλους τους τομείς.
Η διαχρονική ισχύς τους θα φανεί και τους επόμενους αιώνες, επηρεάζοντας την ευρωπαϊκή διανόηση.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
H Mαρία Δημοπούλου σπούδασε Ιστορία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών: στην αρχαία Ιστορία από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά και στην αρχαία Ιστορία και Αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Cambridge.
Ολοκλήρωσε την διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου με τίτλο: «Πολιτικές και κοινωνικές απηχήσεις σε έργα τραγικών με πυρήνα τον πόλεμο,478-404».
Από το 1995 είναι Φιλόλογος στην Μέση εκπαίδευση όπου διδάσκει Αρχαία Ελληνική Γραμματεία και Γλώσσα, Νέα Ελληνική Γραμματεία και Γλώσσα καθώς και Αρχαία, Βυζαντινή και Σύγχρονη Ιστορία.
Στο επιστημονικό της έργο περιλαμβάνονται συμμετοχές για την έκδοση των Συλλογικών τόμων «Marathon. The Battle and the Ancient Deme» και «War-Peace and Panhellenic Games».
Έχει λάβει μέρος με ανακοινώσεις της σε πέντε επιστημονικά συνέδρια, γνωρίζει άριστα την Αγγλική και Γαλλική γλώσσα, ενώ είναι μέλος της Βρετανικής Σχολής Αθηνών.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ ευχαριστούν θερμά την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού καθώς και την Δρ. Μαρία Δημοπούλου.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: https://www.fryktories.net
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------