Ιερό Ιππίου Ποσειδώνος στην Μαντίνεια Αρκαδίας – Δημήτρης Θεοδοσόπουλος

Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν το τεκμηριογράφημα «ΙΕΡΟ ΙΠΠΙΟΥ ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ ΣΤΗΝ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ».
 Έρευνα - Κείμενα - Παρουσίαση ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΟΣΟΠΟΥΛΟΣ,
Αγρονόμος -τοπογράφος μηχανικός του Ε.Μ.Π.,
μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου "Ροή - Πολίτες υπέρ των ρεμάτων",
μέλος της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, συντονιστής της ομάδας έρευνας, μελέτης και εξερεύνησης "Γεωμυθική".
Το τεκμηριογράφημα κινηματογραφήθηκε το Σάββατο 10 Αυγούστου 2019, στο Ιερό του Ιππίου Ποσειδώνος, που βρίσκεται στον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μαντινείας, κοντά στο χωριό Μηλιές του Δήμου Τριπόλεως Αρκαδίας.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΜΑΡΤΥΡΙΑ του αρχαίου περιηγητή ΠΑΥΣΑΝΙΑ για το ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΙΠΠΙΟΥ ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ Παυσανίου "Ελλάδος περιήγησις" – Αρκαδικά, VIII.8 [8.1] ...ἐν τούτῳ δὲ παρὰ τὴν λεωφόρον ἐστὶν Ἄρνη καλουμένη κρήνη.
[8.2] λέγεται δὲ καὶ τοιάδε ὑπὸ Ἀρκάδων, Ῥέα ἡνίκα Ποσειδῶνα ἔτεκε, τὸν μὲν ἐς ποίμνην καταθέσθαι δίαιταν ἐνταῦθα ἕξοντα μετὰ τῶν ἀρνῶν, ἐπὶ τούτῳ δὲ ὀνομασθῆναι καὶ τὴν πηγήν, ὅτι περὶ αὐτὴν ἐποιμαίνοντο οἱ ἄρνες.
Απόδοση [8.1] … στην οποία είναι η λεγόμενη Άρνη κρήνη, πλάι στον κύριο δρόμο. [8.2] οι Αρκάδες έχουν τη παράδοση πως η Ρέα, όταν γέννησε τον Ποσειδώνα, τον άφησε σ' ένα κοπάδι για να μεγαλώσει με τα πρόβατα· από τα πρόβατα (τους άρνας) που βοσκούσαν γύρω πήρε το όνομά της η πηγή.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Παυσανίου "Ελλάδος περιήγησις" – Αρκαδικά, VIII.10 [10.2] παρὰ δὲ τοῦ ὄρους τὰ ἔσχατα τοῦ Ποσειδῶνός ἐστι τοῦ Ἱππίου τὸ ἱερόν, οὐ πρόσω σταδίου Μαντινείας. τὰ δὲ ἐς τὸ ἱερὸν τοῦτο ἐγώ τε ἀκοὴν γράφω καὶ ὅσοι μνήμην ἄλλοι περὶ αὐτοῦ πεποίηνται. τὸ μὲν δὴ ἱερὸν τὸ ἐφ' ἡμῶν ᾠκοδομήσατο Ἀδριανὸς βασιλεύς, ἐπιστήσας τοῖς ἐργαζομένοις ἐπόπτας ἄνδρας, ὡς μήτε ἐνίδοι τις ἐς τὸ ἱερὸν τὸ ἀρχαῖον μήτε τῶν ἐρειπίων τι αὐτοῦ μετακινοῖτο: πέριξ δὲ ἐκέλευε τὸν ναὸν σφᾶς οἰκοδομεῖσθαι τὸν καινόν. τὰ δὲ ἐξ ἀρχῆς τῷ Ποσειδῶνι τὸ ἱερὸν τοῦτο Ἀγαμήδης λέγονται καὶ Τροφώνιος ποιῆσαι, δρυῶν ξύλα ἐργασάμενοι καὶ ἁρμόσαντες πρὸς ἄλληλα: [10.3]
ἐσόδου δὲ ἐς αὐτὸ εἴργοντες ἀνθρώπους ἔρυμα μὲν πρὸ τῆς ἐσόδου προεβάλοντο οὐδέν, μίτον δὲ διατείνουσιν ἐρεοῦν, τάχα μέν που τοῖς τότε ἄγουσι τὰ θεῖα ἐν τιμῇ δεῖμα καὶ τοῦτο ἔσεσθαι νομίζοντες, τάχα δ' ἄν τι μετείη καὶ ἰσχύος τῷ μίτῳ. φαίνεται δὲ καὶ Αἴπυτος ὁ Ἱππόθου μήτε πηδήσας ὑπὲρ τὸν μίτον μήτε ὑποδύς, διακόψας δὲ αὐτὸν ἐσελθὼν ἐς τὸ ἱερόν: καὶ ποιήσας οὐχ ὅσια ἐτυφλώθη τε ἐμπεσόντος ἐς τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῷ τοῦ κύματος καὶ αὐτίκα ἐπιλαμβάνει τὸ χρεὼν αὐτόν. [10.4]
θαλάσσης δὲ ἀναφαίνεσθαι κῦμα ἐν τῷ ἱερῷ λόγος ἐστὶν ἀρχαῖος [...] Απόδοση [2]
Στο πιο χαμηλό μέρος του βουνού (σ.σ. Ἀλήσιον) βρίσκεται το ιερό του Ιππίου Ποσειδώνος, σ' απόσταση από τη Μαντίνεια όχι μεγαλύτερη του ενός σταδίου.
Σχετικά με το ιερό αυτό γράφω ό,τι άκουσα εγώ καθώς και ό,τι θυμούνται άλλοι γι' αυτό. Το επί των ημερών μας ιερό είναι κτίσμα του αυτοκράτορα Ανδριανού, ο οποίος είχε βάλλει ανθρώπους να επιτηρούν τους εργαζόμενους να μην κοιτάζουν το αρχαίο ιερό ούτε να μετακινήσουν τίποτα από τα ερείπιά του· τους παράγγειλε να χτίσουν τον καινούριο ναό γύρω από το αρχαίο ιερό.
Κατά την παράδοση το ιερό αυτό του Ποσειδώνος πρώτοι το κατασκεύασαν ο Αγαμήδης και ο Τροφώνιος, οι οποίοι κατεργάστηκαν ξυλεία δρύινη και την συναρμολόγησαν.
[3]Απαγόρευσαν την είσοδο των ανθρώπων στο ιερό χωρίς να υψώσουν εμπόδιο στην πόρτα, αλλά τεντώνοντας εκεί νήμα μάλλινο, επειδή ίσως πίστευαν πως και αυτό θα προξενούσε φόβο στους ανθρώπους που τιμούσαν τα θεία, ίσως όμως υπήρχε και κάποια δύναμη στο νήμα.
Ο Αίπυτος, ο γιος του Ιππόθου που μπήκε στο ιερό είναι φανερό πως δεν πήδησε πάνω από το νήμα ούτε πέρασε από κάτω, αλλά το έκοψε.
Η πράξη του ήταν ανόσια και γι' αυτό έπεσε κύμα στα μάτια του και τον τύφλωσε και ευθύς πέθανε.
[4] Πως κύμα θαλασσινό εμφανίζεται σε ιερό είναι παράδοση αρχαία […]
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗ Ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος είναι Αγρονόμος -Τοπογράφος Μηχανικός του Ε.Μ.Π. και ασκεί το επιτήδευμα από το 2006 ως ελεύθερος επαγγελματίας.
Το 2006 ήταν συνιδρυτής της ομάδας έρευνας, μελέτης και εξερεύνησης ΓΕΩΜΥΘΙΚΗ (https://geomythiki.blogspot.com/) και σήμερα επί κεφαλής της.
Από το 2015 είναι μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου "Ροή - Πολίτες Υπέρ των Ρεμάτων".
Διατελεί, επίσης, αντιπρόεδρος του Συλλόγου ΕΥ ΠΡΑΤΤΕΙΝ.
 Έχει μελετήσει διεξοδικά το ιστορικό δίκτυο των ρεμάτων, ειδικά της Αττικής και πλέον δραστηριοποιείται ακτιβιστικά για την ενημέρωση του κόσμου σχετικά με τα ρέματα και την ορθή διαχείριση και αντιμετώπισή τους.
Έχει δημοσιεύσει πλήθος ερευνών, ειδικά για τα ρέματα στο διαδίκτυο και κυρίως για τον Ιλισσό.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: https://www.fryktories.net