ΑΕΦ 39. Αριστοτέλης Ε΄. Αριστοτελική πολιτική φιλοσοφία (γ΄ μέρος) – Ευαγγελία Μαραγγιανού
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ",
παρουσιάζουν κύκλο φιλοσοφικών διαλέξεων με γενικό θέμα:
«ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ.
Από τον ΘΑΛΗ ως τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ»
Εισηγήτρια: ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΡΑΓΓΙΑΝΟΥ - ΔΕΡΜΟΥΣΗ,
Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Διάλεξη 39η
«Αριστοτέλης Ε΄. Αριστοτελική πολιτική φιλοσοφία (γ΄ μέρος)»
Η δομή και το περιεχόμενο των διαλέξεων βασίζονται στο βιβλίο της κας Ευαγγελίας Μαραγγιανού - Δερμούση «Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι.
Από τον Θαλή ως τον Αριστοτέλη», εκδόσεις Da Vinci, Αθήνα 2016.
Ο κύκλος των διαλέξεων διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ".
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΡΙΑΚΟΣΤΗΣ ΕΝΑΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
– Μέρος Ε΄
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ (γ΄ μέρος)
Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα της πολιτικής φιλοσοφίας του Αριστοτέλη είναι το εάν πρέπει να άρχουν οι ολίγοι άριστοι ή οι πολλοί.
Ο φιλόσοφος δεν δίνει πάντως μία οριστική απάντηση σε αυτό, εφόσον υποστηρίζει δύο διαφορετικές απόψεις.
Κατ' αρχήν ισχυρίζεται ότι οι πολλοί (δηλαδή οι Αθηναίοι πολίτες) μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να κρίνουν ορθότερα σχετικά με τα πολιτικά ζητήματα από τον ένα άριστον («σπουδαῖον»), γιατί ομοιάζουν με ένα πολύποδα και πολύχειρα άνθρωπο με πολλές αισθήσεις και οξεία διάνοια που είναι δύσκολο να διαφθαρεί: «Τοὺς γὰρ πολλοὺς, ὧν ἕκαστός ἐστιν οὐ σπουδαῖος ἀνὴρ, ὅμως ἐνδέχεται συνελθόντας εἶναι βελτίους ἐκείνων (τῶν σπουδαίων) ... καὶ γίνεσθαι συνελθόντας ὥσπερ ἕνα ἄνθρωπον πολύποδα καὶ πολύχειρα καὶ πολλὰς ἔχοντα αίσθήσεις, οὕτω καὶ περὶ τὰ ἤθη καὶ τὴν διάνοιαν» (Πολιτικά,Γ 1281 a 43 - b 7, 1282 a 16 - 18, 1286 a 28 - 36).
Επί πλέον οι πολλοί είναι οι πλέον αρμόδιοι να κρίνουν τις υποθέσεις ή τους νόμους που τους αφορούν, όπως οι κάτοικοι ενός σπιτιού κρίνουν καλύτερα τη λειτουργικότητά του από τον αρχιτέκτονα ή ο κυβερνήτης ενός πλοίου διαπιστώνει την καταλληλότητά του περισσότερο από τον ναυπηγό.
Στη συνέχεια όμως ο φιλόσοφος φαίνεται να αναιρεί την προηγούμενη άποψή του, δεδομένου ότι δηλώνει πως, αν υπάρξει κάποιος, ο οποίος υπερέχει των άλλων ως προς την αρετή, αυτός πρέπει να ανακηρυχθεί ισόβιος βασιλεύς (Πολιτικά, Γ 1284 b 28 - 34, 2888 a 15 - 19).
Για να συμβιβάσει τα πράγματα θα πει ότι άριστο πολίτευμα είναι ο συνδυασμός δημοκρατίας και μοναρχίας ή ολιγαρχίας, δηλαδή το πολίτευμα εκείνο, στο οποίο κυβερνούν οι άριστοι, χωρίς όμως να μειώνεται η δύναμη του πλήθους (Πολιτικά, Γ 1286 a 32, Z 1319 a 1 - 3), κάτι ανέφικτο στην πραγματική πολιτική ζωή.
Στο ερώτημα αν πρέπει να άρχει ο άριστος άρχων ή οι νόμοι, ο Αριστοτέλης, ακολουθώντας την πλατωνική διδασκαλία, υποστηρίζει ότι ακόμη και οι άριστοι κυβερνήτες πρέπει να είναι «ὑπηρέται» των νόμων, γιατί οι άρχοντες μπορεί να διαφθαρούν παρασυρόμενοι από τα συναισθήματα και τις επιθυμίες τους ενώ ο νόμος είναι «ἄνευ ὀρέξεως νοῦς» (Πολιτικά, Γ 1287 a 33, Γ 1286 b 31 - 33).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ ευχαριστούν θερμά για την συνεργασία
την κα Ευαγγελία Μαραγγιανού - Δερμούση,
τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ" και την πρόεδρο αυτού
κα Όλγα Κανελλοπούλου - Ντινοδήμου.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: https://www.fryktories.net
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------