ΑΕΦ 33. Πλατωνικοί φιλόσοφοι Γ΄. Ο ιατροφιλόσοφος Γαληνός ο Περγαμηνός – Ευαγγελία Μαραγγιανού
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ",
παρουσιάζουν κύκλο φιλοσοφικών διαλέξεων με γενικό θέμα:
«ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ.
Από τον ΘΑΛΗ ως τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ»
Εισηγήτρια: ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΡΑΓΓΙΑΝΟΥ - ΔΕΡΜΟΥΣΗ,
Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Διάλεξη 33η
«Πλατωνικοί φιλόσοφοι Γ΄. Γαληνός ο Περγαμηνός, ο σπουδαιότερος ιατροφιλόσοφος της ύστερης αρχαιότητας»
Η δομή και το περιεχόμενο των διαλέξεων βασίζονται στο βιβλίο της κας Ευαγγελίας Μαραγγιανού - Δερμούση «Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι. Από τον Θαλή ως τον Αριστοτέλη», εκδόσεις Da Vinci, Αθήνα 2016.
Ο κύκλος των διαλέξεων διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ".
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΡΙΑΚΟΣΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΣ
ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ - ΟΙ ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΙ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ
3. ΓΑΛΗΝΟΣ Ο ΠΕΡΓΑΜΗΝΟΣ
Ο Γαληνός ο Περγαμηνός (128 - 200 μ.Χ.) ήταν ο σπουδαιότερος ιατρός της ύστερης αρχαιότητας, αλλά και ένας σημαντικός φιλόσοφος, δεδομένου ότι όλοι οι διάσημοι ιατροί της αρχαίας Ελλάδος είχαν και φιλοσοφικές γνώσεις (ιατροφιλόσοφοι).
Ο πατέρας του Νίκων τον έστειλε να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφίας, τη μελέτη της οποίας συνέχισε επί μακρόν, με επίκεντρο τα έργα του Πλάτωνος.
Εξάλλου θεωρούσε ότι χωρίς τη μελέτη των τριών βασικών κλάδων της φιλοσοφίας (λογικής, φυσικής και ηθικής) δεν μπορεί να υπάρξει τέλειος ιατρός.
Συγκεκριμένα πίστευε ότι η λογική εφοδιάζει τον ιατρό με την κατάλληλη μέθοδο, προκειμένου να διακρίνει την πλάνη από την αλήθεια και να ανακαλύψει τις γενικές κατηγορίες των διαφόρων ασθενειών, ώστε να διαγνωστούν σωστά και να θεραπευθούν.
Η φυσική πάλι βοηθεί τον ιατρό να γνωρίσει τη δομή και τις λειτουργίες του ανθρωπίνου σώματος, ενώ η ηθική τον οδηγεί στην αρετή και στην εξάσκηση της τέχνης του χωρίς να επιδιώκει τη δόξα ή τον πλούτο, αλλά μόνο την απαλλαγή των ανθρώπων από τις ασθένειες και τον πόνο.
Ο Γαληνός διακρίνει δύο βασικές κατηγορίες των όντων: τα φυτά που είναι μόνο φυσικά πλάσματα και τα ζώα, τα οποία, εκτός από τη φυσική τους υπόσταση είναι προικισμένα και με ψυχή.
Όσον αφορά την έννοια της ψυχής ο ιατροφιλόσοφος δεν έχει καταλήξει σε ένα βέβαιο συμπέρασμα.
Έτσι σε ορισμένα έργα του δηλώνει ότι δεν γνωρίζει με βεβαιότητα αν η ψυχή υπάρχει, αν είναι αθάνατη και πώς αυτή δημιουργήθηκε.
Σε άλλα όμως ισχυρίζεται ότι η ψυχή είναι κάτι το διαφορετικό από το σώμα που είναι όργανό της προορισμένο να την υπακούει, ακόμα και αν πρόκειται για ψυχή ζώου (Περὶ χρείας τῶν ἐν ἀνθρώπου σώματι μορίων,
Λόγος Α΄, ΙΙΙ 2 - 3).
Ως προς τη φύση πιστεύει ότι είναι ένας σοφότατος θεός δημιουργός, ο οποίος εμπλούτισε τον ανθρώπινο οργανισμό με το «πνεῦμα» (φυσικό, ζωτικό και ψυχικό), ένα είδος ζωτικής δύναμης που διατηρεί τη συνοχή του σώματος και ελέγχει τις βασικές του λειτουργίες.
Το πνεύμα, για να μεταφερθεί σε όλο το σώμα από το σημείο στο οποίο εδρεύει, χρειάζεται ορισμένα οργανικά συστήματα: τις φλέβες, τις αρτηρίες και τα νεύρα.
Η ηθική του Γαληνού επικεντρώνεται στην έννοια της αρετής και συγκεκριμένα στην άποψη ότι, όπως το σώμα είναι υγιές όταν επικρατεί ισορροπία ανάμεσα στα αντίθετα στοιχεία του, έτσι και η ψυχή είναι ενάρετη όταν ακολουθεί την οδό της μεσότητας (αριστοτελική επιρροή).
Όσον αφορά τα πάθη, αυτά θεωρούνται από τον διανοητή ως ασθένειες που προέρχονται από το επιθυμητικό και που, αν δεν εκριζωθούν από την ψυχή με τη βοήθεια του λογιστικού, καταστρέφουν τον άνθρωπο.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
Βιογραφικό σημείωμα καθηγήτριας Ευαγγελίας Μαραγγιανού:
https://drive.google.com/file/d/1Rzju...
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ ευχαριστούν θερμά για την συνεργασία
την κα Ευαγγελία Μαραγγιανού - Δερμούση,
τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ" και την πρόεδρο αυτού
κα Όλγα Κανελλοπούλου - Ντινοδήμου.
---------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: https://www.fryktories.net
---------------------------------------------------------------------------------------------------